نقش روابط عمومی در پایدارسازی سازمان

علی امیدی سرپرست مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی بنیادمستضعفان

چکیده
توانایی حفظ ،توازن و توسعه عملکردی یک سازمان در بلندمدت ودر نتیجه تداوم رضایت ذینفعان سازمان در طول زمان ازجمله مولفه های اصلی در تحقق پایداری سازمان است. پایداری به توانایی سازمان در پایش فرصت ها، تغییرات، روندها و ریسک های محیط داخلی و خارجی سازمان مرتبط است ، عوامل بسیاری وجود دارد که بر پایداری سازمان اثرگذار است که یکی از مهمترین این عوامل رویکردهای ارتباطی وتعاملی موثر با مخاطبان سازمانی است که توسط واحدهای روابط عمومی هدایت ومدیریت می شود.

دراین میان یکی از مهم ترین وظایف مسئولین ایجاد ارتباطات دو سویه مردمی است. در این ارتباط دو سویه چهره به چهره، اقناع و جلب رضایت ارباب رجوع، رعایت حقوق شهروندی، شناخت و رفع فوری برخی از مشکلات مراجعین و پاسخگویی صریح و شفاف از مباحثی است که مسئولین سازمان می بایست مد نظر قرار دهند. بدست آوردن رضایت مندی مردم در سیستم اداری درنظام اسلامی باید هدف نهایی تکریم باشد و هر مسئولی نه بخاطر دستورالعمل و بخشنامه و نه به عنوان یک وظیفه اضافی در کنار سایر وظایف، بلکه بعنوان یک وظیفه انسانی و دینی باید آن را مورد توجه قرار دهد.

یکی از نمونه های موفق سازمانی دراین زمینه رامی توان بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی دانست، براساس گزارش های موجوددر فاصله سال های ۹۳ تا ۹۷ بیش از ۸ هزار مورد جلسه ملاقات مردمی بین بالاترین سطح مدیریتی بنیاد مستضعفان با ذینغعان سازمانی انجام شده که با بیش از ۸۷ درصد رضایتمندی همراه بوده است. به نظر می رسد درالویت قرار گرفتن توسعه تعاملات سازمانی با ذینفعان بدون تردید یکی از عوامل اصلی وتعیین کننده در موفقیت، مشروعیت بخشی وپایداری یک سازمان محسوب خواهد شد.

واژگان کلیدی: روابط عمومی، سازمان و پایداری

مقدمه
موفقیت یک سازمان به میزان دستیابی به اهداف از پیش طرح ریزی شده و توانایی حفظ یا توسعه عملکرد در بلندمدت و نتیجه تداوم رضایت ذینفعان سازمان در طول زمان است. از منظر سازمان جهانی استاندارد، پایداری یک سازمان به توانایی آن در پایش محیط خارجی برای فرصت ها، تغییرات، روندها و ریسک‌هایی مرتبط است. پایداری سازمان وابسته به ایجاد توازن بین منافع مالی، اقتصادی، اجتماعی وزیست محیطی سازمان و ذینفعان مستقیم و غیرمستقیم آن مرتبط می باشد. ازجمله مشخصه‌های بارز عصر حاضر، پیچیدگی محیط داخلی و خارجی سازمان‌ها و نهادهای اجتماعی است. تحولات زیادی در محیط‌های کسب و کار رخ داده که نحوه کارکرد سازمان‌ها را دچار تغییر کرده است.

تغییر و تحول سازمان‌ها امری اجتناب‌ناپذیر شده و درواقع تعالی و ماندگاری سازمان‌ها در گرو هماهنگی با تغییرات محیطی است. به‌عبارت‌دیگر، بقای سازمان‌ها در شرایط پیچیده و متغیر کنونی، مستلزم به‌کارگیری نگرشی نو در تدوین استراتژی‌های سازمانی است. در گذشته‌ای نه‌چندان دور، تصمیمات سازمان‌ها تنها متاثر از نیازهای فعلی مشتریان و سودآوری مورد نظر سهامداران سازمانی بود، اما امروزه با ظهور ذینفعان متعدد، رقابت سازمان‌ها گسترده‌تر شده و کسب رضایت گروه‌های متعدد ذینفعان، لازمه توسعه و بقای سازمانی محسوب می‌شود.دراین میان واحدهای روابط عمومی در سازمان هانقش تعیین کننده ای را در توسعه ارتباطات وتعاملات اثربخش بین سازمان وذینفعان ایفاکرده وبایستی برای همراهی وهمکاری جامعه مخاطبان از تمامی تکنیک ها وروش های موثرارتباطی واطلاع رسانی بهر ه بگیرند.

سازمان ،ثبات و پایداری
هرسازمانی برای بقاء وپیشرفت نیازمند داشتن ثبات ،نظم وپایداری در راستای اهداف وچشم انداز سازمانی است،پایداری سازمان ،فراهم کردن شرایط وفضایی آرامش بخش وهمراه با مشروعیت ، مقبولیت ورضایتمندی ذینفعان یک سازمان محسوب می گردد،عوامل پایداری سازمان‌ها را می توان به دو دسته کلی عوامل داخلی و عوامل خارجی تقسیم بندی کرد: عوامل داخلی به عواملی اعم از توسعه و پیاده‌سازی سازوکارهای انگیزشی کارکنان به‌منظور توسعه خلاقیت‌های پایداری و افزایش عملکرد پایدار، بهبود سلامت کارکنان، بهبود شرایط کاری، شناسایی و حداقل کردن اثرات مخرب زیست‌محیطی، دستیابی به اثربخشی انرژی، کاهش هزینه‌ها، نوآوری‌های فناوری و تعهد در مقابل ذینفعان اشاره دارد.

درحالی‌که عوامل خارجی پایداری، عواملی مانند عرضه محصولات متفاوت، پذیرش قوانین و مقررات کاری بین‌المللی، تعهد در مقابل ذینفعان و مسئولیت های اجتماعی را در بر می‌گیرد. سازمان ها در قبال جامعه ای که در آن فعالیت می کنند مسئول هستند؛ چرا که از منابع انسانی و طبیعی و اقتصادی آن استفاده می کنند. در موضوع مسئولیتهای اجتماعی که سازمانها و بنگاه ها به محیط پیرامون و ذینفعان خود توجه دارند، موضوع پاسخگویی به عنوان مؤلفه های اصلی حوزۀ مسئولیت های اجتماعی یاد می شود. وروش های متفاوتی برای پاسخگویی سازمان از طریق روابط عمومی وجود دارد که یکی از این روش ها داشتن رویکردهای ارتباطی وتعاملی با مردم وذینفعان سازمانی است.

نقش روابط عمومی در سازمان ها
یکی از مباحث اولیه درباره روابط عمومی، بحث درباره ضرورت حضور قدرتمند روابط عمومی در تشکیلات سازمان است. اینکه سازمان چه نقشی را به روابط عمومی واگذار می کند و اصول ایفای چه نقش هایی توسط روابط عمومی در سازمان با ماهیت روابط عمومی به عنوان یک هنر، فن و علم مستقل سازگاری دارد، یکی از نظریه های جدید مدیریتی »نظریه نقش های مدیر« است. براساس این نظریه آنچه را که مدیر انجام میدهد باید ملاحظه کرد و براین اساس فعالیت ها و یا نقش های مدیریت راتعیین کرد. “هانری مینتزبرگ” نقش های مدیر را شامل نقش های متقابل شخصی )انجام وظایف اجتماعی و تشریفاتی به عنوان نماینده سازمان، رهبر و رابط( نقشهای اطلاعاتی )گیرنده، نشر دهنده و سخنگو( و نقش های تصمیم گیری )سوادگری، آشوب زدایی، تخصیص منابع و مذاکره می داند، نظریه پردازان سازمانی، براین باورند که هر سازمانی دارای پنج نظام فرعی به شرح زیر است:

۱ -نظام فرعی تولید که بخش های تولید کالا و خدمات را عهده دار است.
۲ -نظام فرعی توزیع که مسئول توزیع کالاها و خدمات بازاریابی است.
۳ -نظام فرعی تطبیقی که در واقع کمک کننده به سازمان برای تطبیق با محیط است.
۴ -نظام فرعی مدیریت که هماهنگی نظامهای فرعی، نظارت برآنها، اداره و هدایت روابط میان نظامهای فرعی و میان سازمان و محیط آن را عهده دار است.
۵ -نظام فرعی نگهداری که درواقع مسئول نگهداری از منافع فنی و منابع انسانی سازمان است.

براساس این نظریه، روابط عمومی در نظام فرعی مدیریت قرار می گیرد. روابط عمومی ضمن نظارت بر فعالیتهای ارتباطی سازمان با محیط عمومی، بر فعالیتهای ارتباطی آن میان نظامهای ارتباطی سازمان با محیط عمومی بر فعالیتهای ارتباطی آن میان نظامهای فرعی و در درون محیط ویژه این نظامها نظارت می کند. مثل رابطه نظام نگهداری با سایر بخش های سازمان از طریق خبرنامه کارکنان، همچنین روابط عمومی در این نظریه به نظام فرعی تطبیقی نیز در تطبیق محیط کمک میکند.)، هارلو« پدرحرفه ای روابط عمومی در دنیا،روابط عمومی را یکی از وظایف مشخص مدیریت می داند که کمک می کند تا ارتباط، دریافت، پذیرش و همکاری دوجانبه میان سازمان و مردمی که با آن سروکار دارند، برقرار و حفظ شود.

 روابط عمومی مدیریت مشکلات و مسائل را دربر می گیرد و به مدیریت کمک می کند تا از افکار عمومی آگاه و پاسخگوی آن باشد. مسئولیت مدیریت را خدمت به منافع عمومی می داند و بر این نکته تأکید می ورزد، همچنین مدیریت را کمک می کند تا از تغییرات دور نماند و آنها را به کار گیرد و به عنوان نظامی هشدار دهنده روندهای آتی را پیش بینی کند. روابط عمومی، تحقیق و فنون ارتباطی سنجیده و اخلاقی را به عنوان ابزارهای اصلی خود به کار میگیرد. تعریف هارلو بویژه در تشریح نقش های روابط عمومی، حاوی نکات مثبتی است و به دیدگاه مبتنی بر »روابط عمومی مدیریتگرا« نزدیک است.

نقش های روابط عمومی در سازمان
۱ -نقش روابط عمومی طراحی شده و مستمر است که به وسیله مدیریت اعمال می شود.
۲ -به روابط بین سازمان و مولفه های مختلف بویژه محیط انسانی می پردازد.
۳ -به تحلیل تأثیر سیاست ها، روش ها و اقدامات سازمان بر بخش های مختلف جامعه می پردازد.
۴ -به تعبیر سیاست ها، روش ها و اقدامات می پردازد که آنها را در تعارض با منافع عامه یا عقاید سازمان می بیند. در این خصوص روابط عمومی با انعکاس دادن نتایج سیاست های اعمال شده مدیریت در جهت تعدیل این سیاست ها با مدیریت باید هماهنگی کند.
۵ -یکی از کارکردهای اصلی روابط عمومی ها این است که نقش مشاور سازمان را دارند. در مناسبات انسانی سازمان با بیرون، روابط عمومی به عنوان مشاور عمل می کند.
۶ -برقراری یک سری ارتباط دو طرفه بین سازمان و عامه مردم است.
۷ -ایجاد تأثیر خاص در آگاهی ها، عقاید، نگرشها و رفتارها در درون یا برون سازمان اقدام می کند.
۸ -به روابط سازمان و محیط اش کمک میکند.

روابط عمومی و رویکردهای پایداری سازمان
یکی از کارکردهای مهم یک روابط عمومی حرفه ای در عصر حاضر،توانمندی آن در ایجاد تغییروتحول توسعه ای سازمان به سمت پایداری ،تعالی وپیشرفت است، روابط عمومی باید بستر ساز تغییر و اصلاح روش‌ها ،سیاست ها و برنامه های سازمان در راستای رضایت حداکثری مخاطبان اش باشد، به عبارتی دیگر روابط عمومی موفق است که بتواند به عنوان عامل تغییردهنده مثبت سازمانی عمل کرده و با اتخاذ شیوه های نوین ارتباطی و تعاملی همزمان بین مخاطبان و مدیران سازمان، موجبات تغییر ات روبه توسعه ای وپایداری سازمانی را فراهم آورد.

 روابط عمومی به مثابه دیدبانی است که بایستی ضعف ها وکاستی هاونوع قضاوت افکارعمومی نسبت به سازمان را بدون هیچ پرده پوشی ودراسرع وقت به همراه پیشنهادات کاربردی به اطلاع مدیریت رسانده وکمک کننده موثری به سازمان در جهت رفع کاستی ها باشد. روابط عمومی کارآمد همچون موتورمحرکه ای است که باید با ایجاد محیطی با نشاط وپویاوبا انگیزه برای مدیران وکارشناسان، سازمان را به سمت رشد وبالندگی هدایت نماید.امروزه دیگریک روابط عمومی مراسم گرا یا منفعل واحدی پذیرفتنی نیست بلکه روابط عمومی باید تولید فکر و اندیشه داشته وکارهایش را با خلاقیت و نوآوری همراه سازد و در راستای افزایش اعتبار،مقبولیت و شهرت سازمانی گام بردارد. در این موقعیت است که روابط عمومی می‌تواند در سازمان یک جایگاه مطلوب کارشناسی وحرفه‌ای گرایی را تجربه کرده و به عنوان یک واحد تاثیر گذار در سازمان ایفای نقش نماید.

خوشبختانه امروزه روابط عمومی‌ها به مدد توسعه تکنولوژیهای نوین ارتباطی از ابزارها و امکانات گسترده ای درحوزه اطلاع‌‍ رسانی و ارتباط وتعامل با مخاطبان بی‌شمار خود بهره مند شده وتوانسته اند به افق بالاتری از کارایی درزمینه اطلاع رسانی و اطلاع یابی دست یابند. ظرفیت وتوانمندی ارتباطی که تا یک دهه پیش قابل تصور نبود که روابط عمومی از امکاناتی بویژه در حوزه ارتباطات الکترونیک بهر ه مند شود که بتواند خودنقش یک رسانه فعال وموثررا بازی کند وبامدیریت ابزارهای رسانه ای در اختیار نظیر وب سایت ها، وبلا گ ها،اپلیکیشن ها ،رسانه های اجتماعی (گروهها وکانال های تلگرامی و… )درقامت یک رسانه جمعی بتواند اطلاع رسانی به انبوهی از مخاطبان هدف خود داشته باشد ودر یک فضای تعاملی نیز نظرات، پیشنهادات وبازخوردهای آنان را دریافت ودر سیاست گذاری ها وتصمیمات سازمانی دخالت دهدودرنهایت بتواند با ظرفیت ها وتوانمندهای ارتباطی واطلاع رسانی که در اختیار دارد عاملی موثر وتعیین کننده در تغییرات توسعه ای سازمان به سمت تعالی ،پیشرفت وپایداری محسوب گردد.

نظریه روابط عمومی (گرونیک وهانت)
گرونیک وهانت معتقدبودند جهان بینی غالب در واحدهای روابط عمومی با رویکرد اقناع واعمال نفوذ برروی مخاطبان متمرکز است .درهمین راستا در سال ١٩٨۴نظریه چهار الگوومدل را برای روابط عمومی ارائه وترسیم کردند،دراین نظریه تلاش این اساتید برلزوم داشتن دیدگاهی متقارن درروابط عمومی ها درارتباط با مخاطبان وذینعان سازمانی تاکید شده است که براساس آن هدف از روابط عمومی حل اختلاف وتقویت درک وتفاهم با مخاطبان است.

گرونیک وهانت هرالگوی روابط عمومی رانمایانگرارزش ها،اهداف ورفتارهایی می دانند که سازمان ها درحوزه روابط عمومی خود درارتباط با ذینعانشان اعمال می کنند که شامل ۴الگوی ۱- کارگزاری تبلیغاتی ومطبوعاتی ۲- اطلاعات همگانی ۳- دوسویه ناهمسنگ ۴- دوسویه همسنگ است.

دراین میان کامل ترین ومتعالی ترین الگوی ارتباطی برای روابط عمومی ها الگوی دوسویه همسنگ است،مشخصه اصلی این الگو،دادن نقش برابر به روابط عمومی نسبت به مخاطب و پرهیز از اتخاذ راهبرد ارتباطات سلطه آمیز در جریان ارتباط با اوست،در این الگو،دستیابی به تفاهم و هم فهمی با مخاطب روابط عمومی سازمان برقرار است و مخاطب جای خود را به رابطه گروه-گروه می دهد و در واقع سازمان و مخاطب،به عنوان دو گروه در جریان ارتباطی روابط عمومی مطرح می شوند. همچنین توجه به جنبه های اخلاقی روابط عمومی جای خود را در فعالیت های روابط عمومی باز می کند، الگو دارای تاثیر همسنگ است،تاثیرهای که ناظر آنها را برای هر دوطرف،سازمان و گروه ها سودمند توصیف می کند. سازمان هایی که شیوه روابط عمومی همسنگ را به کار می برند از چانه زدن، مذاکره کردن و راهبردهای رفع اختلاف برای سامان دادن به تغییرات مبتنی بر همزیستی در ..افکار ،گرایش های ذهنی و رفتار های سازمان و گروه های مخاطب خود استفاده می کنند.

روابط عمومی وذینغعان سازمانی
به طورکلی، ذینفعان به گروههای حقیقی یا حقوقی درارتباط با سازمان اطلاق می‌شود که بر تصمیمات و عملکرد سازمان اثر گذاشته و در عین حال از آنها اثر می‌پذیرند. ذینفعان سازمانی به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: ذینفعان داخلی سازمان و ذینفعان خارجی. بر این اساس کارکنان، مدیران و سهامداران ذینفعان داخلی و سایر گروه‌های ذینفعان خارجی محسوب می‌شوند. ذینفعان از آن جهت که به سازمان در دستیابی به اهدافش کمک می‌کنند، با ارزش هستند و همان‌گونه که قبلا اشاره شد، شرط ماندگاری سازمان‌ها، پاسخگویی به نیاز ذینفعان گوناگون و تلاش برای جلب رضایت آنها است. اما اهمیت همه ذینفعان به یک اندازه نیست و مدیران در برخورد با ذینفعان مختلف باید به این مساله توجه داشته باشند. مدیران باید خواسته‌های گروه‌های متعدد ذینفعان را به‌طور دقیق شناسایی کرده، آنها را درک کنند و آنگاه برای جلب رضایت آنها برنامه‌ریزی کنند.

ملاقات های مردمی ومشارکت پذیری سازمان
مشارکت پذیری اعضای جامعه به عنوان نیاز اجتناب ناپذیر عصر ما همه ابعاد انسانی را در سطوح مختلف فکری ، عاطفی و رفتاری تحت پوشش قرار می دهند . فرایند مشارکت پذیری از رویکردهای متفاوتی قابل توجه است، اما نظام مند بودن کنش اجتماعی ایجاب می کند تا شرایط و موانع فرهنگی مشارکت پذیری اعضای جامعه بررسی شود امروزه مقوله مشارکت مردم شرط توفیق هر نوع برنامه و رهیافت کلان اقتصادی ، اجتماعی و توسعه سازمانی بشمار می رود، مشارکت فرایندی است که موجب تحرک بخشی منابع محلی، به کارگیری گروههای متنوع اجتماعی در تصمیم گیری ، جلب مشارکت مردم در اجرای موفقیت آمیز پروژه ها می شود .مفهوم مشارکت از حیث لغوی به معنی دخالت دادن افراد دتصمیم گیری واجرا باابزار گفتگو ، ملاقات و…است. مشارکت در زبان فارسی در قالب مفاهیمی از قبیل همکاری، تشریک مساعی ، تعاون، مبادله افکار و … به کار رفته است. از بعد جامعه شناختی ، مشارکت به معنی تعلق فرد در گروه و سهمی که در آن دارد تلقی می گردد و همچنین به معنی شرکت فعالانه در گروه در جهت به ثمر رسانیدن یک فعالیت اجتماعی است . در دین مبین اسلام نیز کمک و مساعدت به مردم بویژه به تنگدستان ، افراد سالخورده ، ایتام و زنان بی سرپرست مورد تأکیدفراوان است. با تدبر در آیات نورانی قرآن و احادیث متعدد نبوی این نتیجه حاصل می شود که دین مبین اسلام بیشتراز سایر ادیان به امر کمک و مساعدت به نیازمندان تأکید و توصیه نموده است.

یکی از عواملی که در سرنوشت هر سازمانی اهمیت و ارزش اساسی دارد و آن را در نیل به هدف های شان یاری می دهد، کیفیت رابطه سازمان با افراد یا سازمان هایی است که با آن سر و کار دارند. هر اندازه این ارتباط به طور مفید, مستمر و به شکل موثری گسترش یافته باشد به همان اندازه سازمان در دستیابی به اهداف خود موفق تر است. بدون شک یکی از مهم ترین وظایف مسئولین ایجاد ارتباطات دو سویه مردمی است. در این ارتباط دو سویه چهره به چهره، اقناع و جلب رضایت ارباب رجوع، رعایت حقوق شهروندی، شناخت و رفع فوری برخی از مشکلات مراجعین و پاسخگویی صریح و شفاف از مباحثی است که مسئولین سازمان می بایست مد نظر قرار دهند. بدست آوردن رضایت مندی مردم در سیستم اداری نظام اسلامی باید هدف نهایی تکریم باشد و هر مسئولی نه بخاطر دستورالعمل و بخشنامه و نه بعنوان یک وظیفه اضافی در کنار سایر وظایف، بلکه بعنوان یک وظیفه انسانی و دینی باید آن را مورد توجه قرار دهد. در حکومت علوی نیز، «پرسشگری» یکی از حقوق مسلم مردم و در نتیجه «پاسخگویی» نیز از عمده ترین وظایف مسئولین محسوب می شود. توجه به خواسته های مشروع و به حق مردم و ارتباط مستقیم با آنان و ارائه پاسخ موثر به سوالات ایشان حتی اگر پرسش مطرح شده از جانب مردم، چندان منطقی نباشدنیز مورد تاکید می باشد.

اصول و ارزش های ملاقات های مردمی
-ترویج فرهنگ پاسخگویی برخاسته از اعتقاد به جایگاه خادم و مخدوم و رابطه دولت و مردم
-تاکید بر رفتار صادقانه، صریح، شفاف و همه فهم، محبت آمیز، مهرورزانه، همراه با شکیبایی و مبتنی بر اعتماد مسئولین با مردم؛
-خدمت گذاری پرشتاب و بی منت و در جهت عدالت؛
-اعتماد عملی به ضرورت ایفای نقش اصلاحی مردم در حکومت و نظارت همگانی مردم بر عملکرد نهادها و کارگزاران؛
-اعتقاد عملی به ضرورت ایفای نقش مردم در حکومت و خاصه مصاحبت و مشورت با دانشمندان و اصحاب فکر؛

اهداف و نتایج ارتباط مستقیم با مردم
-شناسایی مطالبات مردم
-توسعه پایدار بر مبنای اصلاح و بهبود فرآیندها
-پاسخگویی به نیازهای جامعه
-تسریع در انجام امور
-ایجاد حس همدلی و هم زبانی
-رفع مظالم و بی عدالتی در سطح جامعه
-مشارکت حداکثری آحاد مردم در تصمیم سازی ها
-توسعه ظرفیت سازمانی در جهت خدمت رسانی عمومی
-حفظ و گسترش پاسخگویی در سه حوزه برنامه ریزی، اجرا و کنترل
-گسترش مشارکت مدنی
-تقویت نظارت بر ساختارهای اجرایی و اداری کشور
-ایجاد تحرک و پویایی در سیستم
-کاهش هزینه و افزایش سرعت اجرای برنامه های عمرانی
-کاهش زمان پاسخگویی به افراد حقیقی و حقوقی با تفویض اختیار به مسئولین
-رسیدگی به امور مردم در مبدأ

توسعه ارتباطات‌ مردمی‌ و پایداری سازمان
ارتباطات‌ مردمی‌ به‌ عنوان‌ اصیل‌ترین‌ اقدام‌ در روابط عمومی به‌ عنوان‌ هنر و علم‌ مردمداری‌، از ویژگی‌های‌ عمده‌ یک روابط عمومی‌ کارآمد است‌. ارتباطات مردمی در راستای تکریم ارباب رجوع و برای خوش نامی سازمان، ارزش نهادن به کرامت انسانی افراد، از جمله موارد مهمی است که توسط هر سازمان موفقی باید رعایت شود. در این ارتباط دو سویه چهره به چهره، اقناع و جلب رضایت ارباب رجوع، رعایت حقوق شهروندی، شناخت و رفع فوری برخی از مشکلات مراجعین و پاسخگویی صریح و شفاف از مباحثی است که مسئولین سازمان و ادارات می بایست مد نظر قرار دهند. بدست آوردن رضایت مندی مردم در سیستم اداری نظام اسلامی ایران باید هدف نهایی تکریم باشد و هر مسئولی نه بخاطر دستورالعمل و بخشنامه و نه به عنوان یک وظیفه اضافی در کنار سایر وظایف، بلکه به عنوان یک باور انسانی و دینی باید آن را مورد توجه قرار دهد. در حکومت علوی نیز، «پرسشگری» یکی از حقوق مسلم مردم و در نتیجه «پاسخگویی» نیز از عمده ترین وظایف مسئولین محسوب می شد. توجه به خواسته های مشروع و به حق مردم و ارتباط مستقیم با آنان و ارائه پاسخ موثر به سوالات ایشان حتی اگر پرسش مطرح شده از جانب مردم، چندان منطقی نباشد نیز مورد تاکید می باشد.

ارتباطات مردمی باعث ترویج فرهنگ پاسخگویی برخاسته از اعتقاد به جایگاه خادم و مخدوم و رابطه دولت و مردم حتی در بالاترین سطح حکومت می شود و تاکید بر رفتار صادقانه، صریح، شفاف و همه فهم، محبت آمیز، مهرورزانه، همراه با شکیبایی و مبتنی بر اعتماد مسئولین با مردم رادارد. اهداف و نتایج ارتباط مستقیم با مردم شامل موارد زیر می باشد:

*شناسایی مطالبات مردم
*توسعه پایدار بر مبنای اصلاح و بهبود فرآیندها
*پاسخگویی به نیازهای جامعه
*تسریع در انجام امورمردمی
*ایجاد حس همدلی و هم زبانی
*رفع مظالم و بی عدالتی در سطح جامعه
*مشارکت حداکثری آحاد مردم در تصمیم سازی های سازمانی
*توسعه ظرفیت سازمانی دولت در جهت خدمت رسانی عمومی
*حفظ و گسترش پاسخگویی در سه حوزه برنامه ریزی، اجرا و کنترل
*گسترش مشارکت مدنی
*ایجاد تحول در نحوه ارتباط مدیران با مردم در چشم انداز مناسبات دولت اسلامی
*رصد نمودن نیازهای عمومی ومردمی به طور مستقیم

دراین راستا می توان یکی از نمونه های بارزو موفق سازمانی در حوزه توسعه ارتباطات مردمی وپایداری سازمانی را در بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی دانست،یکی از مهمترین اهداف وسیاست های ارتباطی بنیاد مستضعفان کم کردن فاصله میان مردم و مسئولان و ایجاد فضایی برای ارتباط مستقیم میان عموم مردم و مدیران ارشد در هر سطح و جایگاهی است. موضوعی که نه تنها در باورهای دینی و تعالیم اسلامی بارها به آن اشاره و توصیه شده است بلکه علم مدیریت نیز بر ضرورت آن صحه می گذارد. در واقع تا زمانی که مسئولان نتوانند ارتباط چهره به چهره با مردم برقرار کنند و شخصا در جریان کم و کیف مشکلات و مسائل آنان قرار نگیرند؛ فرایندهای مدیریتی ناقص هستند و ممکن است تصمیمات کلان مدیران چندان با واقعیت های جاری جامعه انطباق نداشته باشد، لذا ارتباط دایمی مدیران با مراجعین یک ضرورت اجتناب ناپذیر و در عین حال وظیفه مدیران انقلابی است.

بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی نهادی است که با هدف ایجاد عدالت اجتماعی، کم شدن فاصله طبقاتی و خدمت رسانی به طبقه کم برخوردار جامعه تشکیل شده است و از بدو تاسیس تلاش کرده است تا شرایط را برای برخورداری هر چه بیشتر طبقات محروم فراهم آورد. دراین راستا براساس گزارش های موجوددر فاصله سال های ۹۳ تا ۹۷ بیش از ۷ هزار مورد جلسه ملاقات مردمی بین رییس بنیاد مستضعفان با موضوعاتی چون مساعدت مالی، درخواست های شغلی، مساعدت مسکن، شکایات، مشارکت تخصصی با بنیاد و سایر درخواست های اقشار مختلف مردم برگزار شده است که بیش از ۸۷ درصد مراجعه کنندگان پاسخ مثبت دریافت کرده اند. ارتباط مستقیم رئیس بنیاد مستضعفان با مردم زمینه رفع بسیاری از مشکلات و مسائل مراجعین را در کوتاهترین زمان ممکن فراهم آورده است. وبراساس بازخوردهای دریافتی افزایش ملاقات های مردمی ریاست بنیاد طی سال های اخیر باعث افزایش رضایت ذینفعان و خوشنامی این سازمان شده است.به نظر می رسد جدی ودرالویت قرار گرفتن موضوع توجه به ارتباطات مردمی وتوسعه تعاملات سازمانی با ذینفعان بدون تردید یکی از عوامل اصلی وتعیین کننده در موفقیت، مشروعیت بخشی وپایداری سازمان محسوب خواهد شد.

جمع بندی و نتیجه گیری
پایداری سازمان وابسته به ایجاد توازن بین منافع مالی، اقتصادی ، اجتماعی و زیست محیطی سازمان می‌باشد و به ذینفعان مستقیم و غیرمستقیم سازمان مرتبط می باشد. باتوجه به پیچیدگی محیط داخلی و خارجی سازمان‌ها و نهادهای اجتماعی تحولات زیادی در محیط‌های کسب و کار سازمان ها رخ داده است. بنابراین تعالی و ماندگاری سازمان‌ها در گرو هماهنگی با تغییرات محیطی است و لازم است نگرشی نو در تدوین استراتژی‌های سازمانی صورت‌گیرد. در این راستا کسب رضایت گروه‌های متعدد ذینفعان (ذینفعان داخلی سازمان و ذینفعان خارجی) لازمه توسعه و تعالی سازمانی محسوب می‌شود. دراین میان واحدهای روابط عمومی درسازمان نقش اصلی ومحوری را دراین خصوص عهدار بوده وباید با اتخاذ روش ها ، تکنیک ها وبا استفاده از ابزارهای ارتباطی گوناگون این مهم را درسازمان اجرایی نمایند.روابط عمومی ها باید خواسته‌های گروه‌های متعدد ذینفعان را به‌طور دقیق شناسایی کرده و برای جلب رضایت ذینفعان خود برنامه‌ریزی کنند. یکی از عواملی که بر پایداری سازمان اثر می گذارد مسئولیت های اجتماعی سازمان می باشد. سازمان ها در قبال جامعه ای که در آن فعالیت می کنند مسئول هستند؛ چرا که از منابع انسانی و طبیعی و اقتصادی آن استفاده می کنند. پاسخگویی وپاسخگوبودن سازمان درقبال ذینفعان سازمانی وکسب رضایتمندی حداکثری آنها ازجمله مولفه های اصلی دررهنمون شدن سازمان به سمت تعالی،توسعه وپایداری است.

منابع و ماخذ
۱- امینی‌، رضا.( ۱۳۵۵)،” روابط عمومی‌”. تهران‌: دانشکده‌ علوم‌ ارتباطات‌ اجتماعی
۲- بوتان، کارل و هزلتون وینسنت،( ۱۳۸۸)،” نظریه های روابط عمومی”، ترجمة دکتر علیرضا دهقان،انتشارات دفتر مطالعات و توسعه رسانه ها
۳-سیدمحسنی،سیدشهاب ، (۱۳۹۵)” اهم آسیب ها و چالش های روابط عمومی در ایران “، اولین همایش رخداد ملی بررسی مسایل و چالش های روابط عمومی
۴-ساسان قاسمی، مریم کلانتر،” حفظ پایداری بلندمدت سازمان ها”روزنامه دنیای اقتصاد، شماره۳۲۵۰ مورخ: ۱۳۹۳/۰۴/۲۶
۵-ویندال ، سون، (۱۳۷۶)، ” کاربرد نظریه های ارتباطات” ، ترجمه دکتر علیرضا دهقان، تهران، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها
۶-نیرومند لیلا،”نقش روابط عمومی در توسعه سازمان ها”، ماهنامه علمی، تخصصی انجمن روابط عمومی ایران، شماره ۸۳،تیرماه۱۳۹۱
۶٫ Rivero, Orlando , Theodore,2014, The Importance of Public Relations in Corporate Sustainability, Publisher: Global Journals Inc. (USA)
7- www.tabnakskh.ir

منبع: کتاب سال انجمن متخصصان روابط عمومی